Skip to content

Menu

  • मुख्यपृष्ठ
  • महाराष्ट्र
  • देश
  • आंतरराष्ट्रीय
  • मनोरंजन
  • क्रिडा
  • युवा विशेष
    • स्पर्धा परीक्षा मार्गदर्शन
    • शिष्यवृत्ती आणि योजना
    • संविधान जागर अभियान
    • रोजगार व व्यवसाय
    • प्रेरणादायी कथा
    • डिजिटल कौशल्य फ्री टूल्स, अ‍ॅप्स
  • संपर्क करा

Archives

  • November 2025
  • October 2025
  • September 2025
  • August 2025

Calendar

December 2025
MTWTFSS
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
293031 
« Nov    

Categories

  • आंतरराष्ट्रीय
  • क्रिडा
  • डिजिटल कौशल्य फ्री टूल्स, अ‍ॅप्स
  • देश
  • प्रेरणादायी कथा
  • मनोरंजन
  • महाराष्ट्र
  • मुख्यपृष्ठ
  • रोजगार व व्यवसाय
  • शिष्यवृत्ती आणि योजना
  • संविधान जागर अभियान
  • स्पर्धा परीक्षा मार्गदर्शन

Copyright नंबर १ मराठी न्यूज 2025 | Theme by ThemeinProgress | Proudly powered by WordPress

नंबर १ मराठी न्यूज
  • मुख्यपृष्ठ
  • महाराष्ट्र
  • देश
  • आंतरराष्ट्रीय
  • मनोरंजन
  • क्रिडा
  • युवा विशेष
    • स्पर्धा परीक्षा मार्गदर्शन
    • शिष्यवृत्ती आणि योजना
    • संविधान जागर अभियान
    • रोजगार व व्यवसाय
    • प्रेरणादायी कथा
    • डिजिटल कौशल्य फ्री टूल्स, अ‍ॅप्स
  • संपर्क करा
You are here :
  • Home
  • मुख्यपृष्ठ ,
  • स्पर्धा परीक्षा मार्गदर्शन
  • हैदराबाद गॅझेट, सातारा गॅझेट म्हणजे काय ?
Written by September 2, 2025

हैदराबाद गॅझेट, सातारा गॅझेट म्हणजे काय ?

मुख्यपृष्ठ . स्पर्धा परीक्षा मार्गदर्शन Article

हैदराबाद गॅझेट आणि सातारा गॅझेट सविस्तर माहिती

✦ हैदराबाद गॅझेट

* कालखंड → निजामशाही काळ (१९४८ पूर्वी).
* प्रसिद्धी → निजाम सरकार.
* भाषा → मुख्यतः उर्दू (नंतर काही भाग इंग्रजीत).
* उद्देश →

* कायदे, आदेश, नियुक्त्या, जाहीरनामे प्रकाशित करणे.
* महसूल, जमीनहक्क, शिक्षण, पोलिस नियम यांची माहिती देणे.
* महत्त्व → निजामच्या अखत्यारीतील महाराष्ट्र (मराठवाडा), कर्नाटक, तेलंगणा भागासाठी अधिकृत जाहीरनामा.

गॅझेट म्हणजे काय ?

सरकारी निर्णय, आदेश, अधिसूचना, कायदे, जाहीरनामे, नियुक्त्या, जमिनीचे हक्क, महसूल, शिक्षण, पोलिस विभागाचे नियम वगैरे अधिकृत स्वरूपात प्रसिद्ध करण्यासाठी “गॅझेट” काढले जात.

हैदराबाद गॅझेटचे वैशिष्ट्य:

* उर्दू भाषेत प्रसिद्ध होत असे (नंतर काही भाग इंग्रजीत).
* निजाम सरकारने केलेल्या प्रशासकीय आदेशांचे अधिकृत प्रकाशन.
* तेव्हा महाराष्ट्र, कर्नाटक व तेलंगणाच्या मोठ्या भागावर निजामचे राज्य होते, त्यामुळे अनेक मराठवाडी लोकांचे सरकारी संदर्भ व कायदेशीर बाबी याच गॅझेटमध्ये प्रसिद्ध होत.

✦ सातारा गॅझेट

* कालखंड → इंग्रजांच्या कारकिर्दीत (१९व्या शतकात).
* प्रसिद्धी → ब्रिटिश सरकार (सातारा प्रांतासाठी).
* भाषा → इंग्रजी.
* उद्देश →

* महसूल धोरण, जमीन मोजणी, कोर्ट निकाल, कंत्राटे प्रकाशित करणे.
* शासन निर्णय, कर व सार्वजनिक सूचना जाहीर करणे.
* महत्त्व →

* ब्रिटिश काळातील अधिकृत सरकारी दस्तऐवज.
* इतिहास व संशोधनासाठी मौल्यवान प्राथमिक स्रोत.

गॅझेटची निर्मिती :

* इंग्रजी राज्याच्या काळात १९व्या शतकाच्या सुरुवातीपासून “सातारा गॅझेट” हा अधिकृत सरकारी वृत्तपत्र स्वरूपाचा दस्तऐवज प्रसिद्ध होऊ लागला.
* यात इंग्रज सरकारचे निर्णय, महसूल धोरण, कायदे, शिक्षा, जमिनीची मोजणी, कंत्राटी माहिती, सार्वजनिक जाहीरनामे, कोर्टाचे निकाल वगैरे छापले जात.
सातारा गॅझेटचे महत्त्व :

* हा ब्रिटिश काळातील *अधिकृत गॅझेट* होता.
* आज ऐतिहासिक संशोधनासाठी तो अत्यंत मौल्यवान स्रोत मानला जातो कारण त्यात सामाजिक-आर्थिक परिस्थिती, जमीन-जुमल्याचे तंटे, कर्ज, कर वगैरे बाबींचे नोंदी आढळतात.

सारांश

हैदराबाद गॅझेट → निजामशाही काळातील अधिकृत जाहीरनामा व आदेशपत्रिका (उर्दू/इंग्रजीत).
सातारा गॅझेट → इंग्रजांच्या कारकिर्दीत सातारा प्रांतातील अधिकृत गॅझेट (इंग्रजीत), ज्यात ब्रिटिश सरकारचे निर्णय व नोंदी छापल्या जात.

You may also like

Nashik City News: नाशिकमध्ये ‘आफ्रिकन स्वाईन फिव्हर’चे संकट ! ‘बाधित क्षेत्रातील’ 10 किमी परिसरात कडक निर्बंध लागू

November 22, 2025

डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या महापरिनिर्वाण दिनानिमित्त मध्य रेल्वे अनारक्षित विशेष गाड्या चालवणार

November 20, 2025

बी.डी. भालेकर शाळा बचाव समितीचे शिक्षणमंत्री दादा भुसे यांना आभार पत्र शाळेच्या जागेवरच ‘आदर्श मराठी मॉडेल स्कूल’ उभारण्याची मागणी नगरविकास मंत्री समवेत बैठक आयोजन मागणी!!

November 20, 2025

Archives

  • November 2025
  • October 2025
  • September 2025
  • August 2025

Calendar

December 2025
MTWTFSS
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
293031 
« Nov    

Categories

  • आंतरराष्ट्रीय
  • क्रिडा
  • डिजिटल कौशल्य फ्री टूल्स, अ‍ॅप्स
  • देश
  • प्रेरणादायी कथा
  • मनोरंजन
  • महाराष्ट्र
  • मुख्यपृष्ठ
  • रोजगार व व्यवसाय
  • शिष्यवृत्ती आणि योजना
  • संविधान जागर अभियान
  • स्पर्धा परीक्षा मार्गदर्शन

Copyright नंबर १ मराठी न्यूज 2025 | Theme by ThemeinProgress | Proudly powered by WordPress